SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ RAMAZAN YILDIRIM
  Kuruluş Devri
 
KURULUŞ DEVRİ (1299–1453)
 
KURULUŞ DEVRİ HÜKÜMDARLARI:
 
1)                   I.Osman
(1281–1326)
2)                   Orhan Bey
(1326–1362)
3)                   I.Murat
(1362–1389)
4)                   I.Bayezid(Yıldırım)
(1389–1402)       
5)                   1.Mehmet(Çelebi)
(1413–1421)
6)                   II.Murat
(1421–1451)
7)                   II.Mehmet(Fatih) in ilk iki yılı
(1451–1453...)
 
 
OSMAN BEY DÖNEMİ (1281–1326)
ÖNEMLİ OLAYLAR:
Beyliğin ilk devirlerinde Kastamonu Uc beylerinden Çobanoğullarına bağlı bir sancak beyi durumunda idi
  1. Karacahisar’ı (1288)Bizans’tan almış, bu başarısından dolayı Türkiye Selçuklu Sultanı tarafından Uc beyliğine atanmıştır.
  2. Bilecik, Yarhisar’ı fethetti(1298).
  3. Köprühisar ve Yenişehir’i fethetti(1300)
NOT: Yenişehir’i devletin merkezi yaptı.
AÇIKLAMA: Yapılan bu fetihler sonunda Bizans’ın Bursa ile İznik arasındaki kara ulaşımı kontrol altına alındı.
  1. Bizans Tekfurlarını KOYUNHİSAR (BAPHEON) SAVAŞI (1302) ile yendi.
Koyunhisar savaşının sebebi: Osmanlıların İzmit'i kuşatması üzerine Bizans imparatorunun Bizans Tekfurları ile anlaşarak Osmanlılar üzerine yürümesi.
Sonucu: Mudanya fethedilmiş, Bursa kuşatılmıştır.                           
Önemi: Bizans ile Osmanlı arasındaki ilk savaştır.
 
OSMAN BEY HAKKINDA: Ertuğrul Gazi'nin ölümünden sonra beyliğin başına geçmiş,1320 den itibaren rahatsızlığı sebebiyle askeri harekatın başına oğlu Orhan Beyi geçirmişti. Şeyh Edebalinin kızıyla evlenmiş, ahilerin desteğini kazanmıştır. Türbesi Bursa'da GÜMÜŞLÜ KÜMBET'dedir.
 
DEVLET TEŞKİLATI ALANINDAKİ GELİŞMELER:
üOsmanlı Ordusu gönüllülerden oluşmaktadır.
üİlk Osmanlı parası (Bakır para-Mangır) bastırılmıştır.
 
GENEL DURUM: Osman Bey babasından AŞİRET REİSLİĞİ devralmış oğluna bir UÇ BEYLİĞİ bırakmıştır.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ORHAN BEY DÖNEMİ(1326–1362)
 
ÖNEMLİ OLAYLAR:
1)        
Bursa'nın alındı(1326)
2)        
Maltepe (Palekanon) Savaşı (1329) yapıldı.
3)        
İznik ve Kocaeli fethedildi.
4)        
Karesioğulları Beyliği Osmanlılara katıldı.(1345)
5)        
Rumeli'ye geçildi (1353)
               
1) Bursa'nın Fethi (1326): Osman Gazi döneminde başlayan kuşatma, tekfurun şehri teslimiyle son buldu.(1326).
Sonuçları:
1)       Beyliğin merkezi Bursa’ya taşındı.
2)       Anadolu’daki Moğol idaresine olan şekli bağlılık tamamen koptu.
3)       Böylece Osmanlılar, bir Uc beyliğinden başkenti, sınırları ve yerleşik hayatı olan gerçek bir devlete dönüşmeye başladı.
 
2) Maltepe (Palekanon) Savaşı (1329):
        Sebep: Osmanlıların Kocaeli Yarımadasındaki fetihleri ve İznik'i kuşatmaları.
        Savaş: Bizans imparatoru III.Andreanikos ile Osmanlı hükümdarı Orhan Bey arasında yapıldı (1329).Yenilen Bizans imparatoru İstanbul’a kaçtı.
        Sonuçları ve Önemi:
1-       O güne kadar dikkat çekmeyen Osmanlılar ön plana çıktı.
2-       Bizans Anadolu’daki askeri direnişlere ve Bizans şehirlerine yardımdan vazgeçti.
 
3- İznik(1331) Ve Gemlik’in(1333) Fethi: Maltepe savaşından sonra İznik fethedildi, bu arada zahire ambarı konumundaki Gemlik’te alındı.
 
4) İzmit’in Fethi(1337):İzmit’in fethi ile Kocaeli yarımadasının tamamı Osmanlıların eline geçti.  
 
5) Karesioğulları Beyliğinin Alınması(1345): Karesi Bey'in ölümüyle, oğulları arasındaki taht kavgasından yararlanan Orhan Bey Balıkesir çevresine sahip olan bu beyliği Osmanlı sınırlarına kattı.
              Sonuçları:
1-       Osmanlılar karesi topraklarına sahip olarak, Marmara kıyılarına ve Çanakkale boğazına ulaştılar.
2-       Osmanlılar Karesi Donanmasına sahip oldular.
3-       Hacı İlbey, Evrenus Bey, Ece Halil gibi değerli Karesi komutanları Osmanlı hizmeti girdiler.
4-       Karesi oğullarının Balıkesir, Manyas ve Kapıdağı gibi şehirleri alındı.
           
Önemi: Karesioğulları beyliğinin Osmanlılara katılmasıyla Anadolu Tiirk birliğini sağlama yolunda ilk adım atılmıştır.
                   
NOT: Osmanlı Devleti’ne katılan ilk beylik Karesioğulları’dır. Ankara Savaşı'ndan sonra tekrar kurulmamıştır
 
Osmanlılara kendi isteği ile katılan beylikler
Karesioğulları, Germiyanoğulları
Osmanlılara ilk katılan beylik
 Karesioğulları
Osmanlılara son katılan beylik
Ramazanoğulları
Osmanlıları en çok uğraştıran beylik
 Karamanoğulları
 
6) Ankara’nın Alınması(1345):Alaattin Eratna’nın ölümü ile başlayan iç karışıklıklar sonucu beyliğin en batı ucundaki Ankara’yı oğlu Süleyman Paşa aldı(1345).
 
7) Rumeli'ye Geçiş:
      Rumeli'ye Geçişi Kolaylaştıran Sebepler:
          1)- Osmanlıların Karesi topraklarına ve Donanmasına sahip olması.
          2)- Osmanlıların Hıristiyanlara ait topraklara sahip olma ideali (Gaza).
          3)- Türkmenlere Yurt bulma ihtiyacı.
          4)- Bizans'ın Balkan milletlerine karşı Orhan Beyden yardım istemesi.
      OLAY: Bizans İmparatoru Kantakuzen,Yuannis’in Sırp ve Bulgar desteğine karşı imparator olmak için önce Aydınoğlu Umur Bey’den sonra da Orhan Bey’den yardım istedi. Edirne'yi kuşatan Sırp ve Bulgarlara karşı Orhan Bey oğlu Süleyman Paşa'yı yardıma gönderdi. Edirne'yi kuşatan Sırp ve Bulgarları yenen Süleyman Paşa'nın yardımlarına karşılık Bizans Gelibolu Yarımadası’ndaki ÇİMPE kalesini Osmanlılara verdi.(1353)
ÖNEMLİ NOT: Osmanlıların Rumeli’de elde ettiği ilk toprak parçası Çimpe kalesidir. Bu kale Osmanlıların Balkanlardaki fetihleri için önemli bir üs olmuştur. 
 
 
 
vORHAN BEY DÖNEMİNDE RUMELİ'DEKİ FETİHLER:
                Orhan bey'in oğlu Süleyman Paşa Gelibolu'yu ele geçirerek Keşan, Malkara, Tekirdağ, Çorlu ve Lüleburgaz'ı fethetmiştir. Süleyman Paşa’nın ölümü ile fetihler iki yıl durakladı. Türkmenler bu bölgeye yerleştirildi.
 
ORHAN BEY DEVRİNDE DEVLET TEŞKİLATINDAKİ GELİŞMELER:
1.     Geçici (ilk) divan teşkilatı kuruldu. İlk vezirlik makamı oluşturuldu. İlk vezir.
2.     YAYA ve MÜSELLEM adıyla ilk düzenli ordular oluşturuldu.
3.     İznik’te ilk Osmanlı Medresesi kuruldu(1331).İlk müderris.
4.     İlk donanma oluşturuldu.
5.     İlk vakıf örgütü oluşturuldu.
6.     İlk subaşı ataması
7.     İlk kadı tayini
8.     Karamürsel’de ilk tersane kuruldu.
 
GENEL DURUM: Orhan Gazi Dönemini devlet teşkilatlanması açısından genel olarak “BEYLİKTEN DEVLETE GEÇİŞ DÖNEMİ “ olarak nitelendirebiliriz.
ÖNEMLİ NOT: 1336’da İlhanlılara ödenen vergi kesilerek devlet tam bağımsızlığa kavuştu.
 
OSMANLILARIN RUMELİ’DEKİ İSKÂN SİYASETİ (İstimalet politikası)
·     Fethedilen bölgelere Anadolu’dan Türk göçmenler yerleştirildi. Bundaki amaç göçmenleri yerleşik hayata zorlamak ve fethedilen yerlerin Türkleşmesini sağlamaktı.. Bu göç gönüllü ve sürgün olmak üzere iki şekilde gerçekleştirildi.
·     Göçmenler, iskân yerlerine yakın bölgelerden seçilirdi. İklim şartlarının aynı olmasına dikkat edilirdi. Böylece halkın yeni yere uyumu daha kolay olurdu.
·     Göçmen aileler seçilirken özellikle anlaşmazlık içinde olan ailelerden birisi seçilirdi. Bundaki amaç kan davalarını engellemekti.
·     Göç eden ailelere toprak verilir ve bir süre vergi alınmazdı. Göç edenler yeni yerleşim yerlerini terk edemezlerdi.
·     Fethedilen yerlerdeki yerli halktan ayaklanma çıkarma ihtimali olanlar başka yerlere göç ettirilirdi.
·     Bir yerden göçmen alınırken o yerin üretim ve düzeninin bozulmamasına dikkat edilirdi.
 
İstimalet sisteminin amacı: Fethedilen yerlerde Türk nüfusunu arttırmak ve Türk kültürünü yaymaktı.
 
İSKÂN: Sözlük Anlamı “yerleştirme” demektir.
 
Osmanlı Devleti’nin Rumeli’de takip ettiği iskân siyasetinin sonuçları:
ü Göçebe Türklerin yerleşik hayata geçmeleri sağlandı..
ü Fethedilen yerlere Türklerin yerleşmesi sağlanarak o bölgenin elde tutulması kolaylaştı.
ü Fethedilen yerlere Türk-İslam kültürü yayıldı.
ü Gayrimüslim halka hoşgörülü bir tavır sergilenerek Osmanlıya bağlılıkları sağlandı.
 
 I.MURAT DÖNEMİ
(1362–1389)
 
 Orhan Bey'in ölümüyle yerine oğlu I.Murat (Hüdavendigar) geçti.
 
I. MURAT DÖNEMİNDE ANADOLUDA GELİŞMELER:
1.        Ankara’nın yeniden alınması(1362)
2.        Oğlu Yıldırım Bayezıd'ı Germiyan Beyi'nin kızıyla evlendirerek onlardan Kütahya, Tavşanlı, Simav ve dolayları çeyiz olarak alındı.
3.        Hamitoğulları’ndan Eğridir ve çevresi satın alındı.
4.        Karaman Beyi Alaaddin Ali Beyle kızını evlendirerek dostluk kurmaya çalıştı. Ancak Karamanoğullarının düşmanca tavırlarını sürdürmeleri üzerine harekete geçerek, Karamanoğullarını yendi. Alaaddin Ali Bey'i affederek barış yaptı.
 
1.    Ankara’nın Yeniden Alınması(1362):
Orhan Beyin ölümü ve 1.Murat’ın tahta geçmesini fırsat bilerek Eratna beyinin Karamanoğullarının teşviki ile Ankara’yı kendi hâkimiyetine alması üzerine 1.MURAT’IN İLK İŞİ, Ankara’yı Eratna Beyliğinden /Ahilerden geri almak olmuştur.
 
2.     Germiyanoğulları İle Akrabalık (1381):Karamanoğulları ile savaştığı için zor durumda kalan Germiyan oğlu Süleyman Bey Osmanlı Devleti’nin yardımını sağlayabilmek için kızı Devlet Hatun’u Şehzade Beyazıd’e verdi.Çeyiz olarak da KÜTAHYA, EMET, TAVŞANLI, SİMAV’I Osmanlılara verdi.
Bu yerlerin Osmanlıların idaresine girmesi ile Osmanlılar ile Hamitoğulları sınır komşusu oldular.
 
3.    Hamitoğullarından Toprak Satın Alınması(1381):Karamanoğulları ile sınır anlaşmazlığı yanında Osmanlılar ile anlaşamayacağını anlayan Hamitoğulları I.Murat’ın teklifi ile AKŞEHİR, BEYŞEHİR, KARAAĞAÇ, YALVAÇ, ISPARTA, SEYDİŞEHİR VE EĞRİDİR gibi şehirlerini Osmanlılara sattılar.(80.000 altın)
 
4.    Karamanoğulları İle Akrabalık Ve Mücadele: Karamanoğulları kendilerini Anadolu Selçuklu Devleti’nin mirasçısı iddiasında bulunarak Osmanlıların Anadolu’da ilerlemesine karşı koymakta idiler. Osmanlı-Karaman rekabeti Osmanlıların Eratna Beyliğinden Ankara’yı alması ile başlamıştır.1.Murat çatışmaya girmemek için kızı Nefise Sultan’ı Karamanoğlu Beyi Alaadin Ali Bey ile evlendirdi.Böylece rahatça Rumeli fetihlerine devam edecekti.
        Ancak Sırbistan, Venedik ve Papalık’ın tahriki ile Alaadin Ali Bey,1386’da Osmanlıların elindeki Hamitoğulları toprakları almak isteyerek harekete geçti.
        Anadolu’daki prestijini korumak ve arkasını sağlama almak isteyen I.Murat, Sırp Kralı Lazar’ın oluşturduğu tehlikeyi bir yana bırakarak süratle Anadolu’ya geldi ve Karaman toprağına girerek Ali Beyi yendi(1387).  Konya kalesini kuşattı. Alaadin Ali Beyin barış isteğini I. Murat kabul etti. Böylece Karamanoğulları Osmanlıların üstünlüğünü kabul etti.
Not: Karamanoğulları ile ilk mücadele bu olayla başlamıştır.(1387) Bu olay, Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan itibaren özenle takip ettiği “Beyliklerle dost geçinme politikası”nı terk ettiği ilk hadise olması bakımından önem taşır.
 
I.MURAT DÖNEMİNDE BALKANLARDA GELİŞMELER:
 
v Sazlıdere Savaşı(1362) ve Edirne ile Filibe'nin Fethi,
vSırpsındığı Savaşı (1364)
vÇirmen Savaşı (1371):( Sırplarla yapılan bu savaşı Osmanlılar kazandı.)
vI. Kosova Savaşı (1389)
 
1) Sazlıdere Savaşı (1362)
Taraflar: Osmanlı X Bizans + Bulgar ittifak güçleri
Sebebi: Osmanlıların Edirne’yi fethetmek istemesi.
Sonuç: 1- Edirne alındı. 2- Bizans’ın Bulgar ve Sırplarla olan bağlantısı kesildi. 3-Balkanlarda fetih yolları açıldı. 4-Gümülcine ve Filibe alınarak Çatalca’ya kadar ulaşıldı.
 
NOT: Edirne'nin Fethinin Önemi: Sırp ve Bulgarların Bizans’la bağlantısı kesildi.
 
                 2) Sırpsındığı Savaşı (1364):
   Sebep: Edirne ve Filibe'nin Osmanlıların eline geçmesi Sırp ve Bulgarları rahatsız etmiş, bunların papaya başvurmaları üzerine Balkan Devletlerinden oluşan (Sırp, Bulgar, Macar, Eflak-Boğdan ve Bosnalılar) Sırp kralı 1.Layoş komutasında bir Haçlı ordusu kurulmuştur.
 Savaş: Haçlı Ordusunu HACI İLBEY komutasındaki bir akıncı birliği ani bir baskın sonucu yok etmiştir.
  Sonuçları:
·     Bu zaferle Balkan Devletleri üzerindeki Macarların etkisi kırılmış, Türklerin Balkanlardaki ilerlemeleri hız kazanmıştır. Tuna nehrine kadar olan yerler Türklerin eline geçmiştir.
·     Zaferden sonra Edirne başkent yapılmıştır.
Önemi: Sırp Sındığı Savaşı Osmanlıların Balkanlarda Haçlılar ile yaptığı ilk savaştır.
 
               3) Çirmen Savaşı(1371):
Sebep: 1-Türkleri Balkanlardan atmak 2-Bulgar krallığının Osmanlı hâkimiyetinden kurtulmak istemesi.3-Osmanlıların Makedonya’yı ele geçirmek istemesi.
Savaş: Makedonya bölgesini almakla görevlendirilen Evranos Bey’e karşı Sırplar birleştiler. Çirmen Savaşı ile düşmanı yenilgiye uğrattı
Sonuçları:
1-Makedonya’nın yolu Osmanlı’ya açıldı.   .2- Sırp kralı Osmanlı hakimiyetini tanıdı.3-Bundan sonraki fetihlerle Batı Trakya ve Makedonya’nın bir kısmı alındı. Evranos Beye bağlı akıncı kuvvetleri Kavala, Drama, Serez ve Selanik gibi şehirler aldılar.
 
         Ploşnik Bozgunu (1388):
Bu sırada Osmanlıların Anadolu’da Karamanoğulları ile mücadelesini fırsat bilen Haçlı ordusu, Osmanlı ordusunu Morova kıyısındaki Ploşnik’te müthiş bir bozguna uğrattılar.(1388).Bunun üzerine Timurtaş Paşa, Güney Sırbistan’ı terk edip Niş’e kadar çekildi.
      Önemi Ve Sonuçları:
·     Ploşnik bozgunu Hıristiyanların Türklere karşı kazandığı ilk büyük zaferdir. Ploşnik Bozgunu I.Kosova Savaşı’nın sebebidir.
·     Lazar bu zaferle büyük bir üstünlük kazandı ve Osmanlılara karşı Balkanlarda bir ittifak kurmaya çalıştı.
 
              4) I. Kosova Savaşı (1389):
 Sebep:
·     Sultan Murat’ın Anadolu’da Karamanoğulları ile uğraşmasını fırsat tanımaları
·     Ploşnik bozgunu sonucu Osmanlıların Balkanlarda ilerleyişini durdurmak için Sırp Kralı LAZAR'ın öncülüğünde Haçlı Ordusunun kurulması.
 Sonuç:
·     I. Murat komutasındaki Osmanlı Ordusunun zaferiyle sonuçlandı. I. Murat şehit oldu, yerine oğlu Yıldırım Bayezıd geçti.
·     Tuna’ya kadar topraklar Osmanlıların eline geçti.
·     Osmanlıların karşısında sadece Macar kralı kaldı.
·     Osmanlı Devleti ilk kez bu savaşta düşmanı korkutmak için top kullandı.
·     Türklerin İslam dünyasındaki önemi arttı.
Önemi: Haçlılar ile yapılan ilk büyük meydan savaşıdır.
 
I. MURAT DÖNEMİNDE DEVLET TEŞKİLATINDAKİ GELİŞMELER:
1-       Divan teşkilatı sistemli ve sürekli hale getirildi.
2-       Kapıkulu Ocakları kuruldu.İlk kez Pençik Sistemi uygulanmıştır.
3-       Defterdarlık kurulmuştur (mali teşkilatlanma).
4-       Veraset sisteminde değişiklik yapıldı. "Devlet hükümdar ve çocuklarının ortak mah" sayıldı.
5-       İlk defa Tımar Sistemi uygulandı.
6-       l. Murat "Sultan" unvanını kullanan ilk Osmanlı Padişahıdır.
7-       Rumeli Beylerbeyliği kurulmuştur.
PENÇİK SİSTEMİ: Karamanlı Rüstem’in teklifiyle I.Murad döneminde çıkarılmış olan pençik kanununa göre, savaş esirlerinin beşte biri asker ihtiyacını karşılamak üzere devlet hesabına alınıyorlardı. Yeniçeri ocağının temel asker ihtiyacı, Ankara Savaşı’na (1402) kadar pençik oğlanları vasıtasıyla karşılanmıştır. Tatarlar bu sisteme son vermiştir
 
GENEL DURUM: I.Murat döneminde Osmanlılar, teşkilatlanmasını tamamlayarak tam bir devlet haline gelmiştir
 
YILDIRIM BAYEZIT DÖNEMİ
(1389–1402)
 
ÖNEMLİ OLAYLAR:
 
Niğbolu Savaşı(1396)
Anadolu'da Türk Birliğinin Sağlanması
İstanbul Kuşatmaları
Ankara Savaşı (1402)
1)       Niğbolu Savaşı (1396):       
Sebepleri:
·     Kuşatma altında bulunan Bizans'ın Avrupa'dan yardım istemesi,
·     Macarlar'ın Osmanlıların Balkanlar'daki ilerleyişi karşısında papadan yardım istemesi.
Savaş: Avrupa Devletlerinin ordularından oluşan (Macar, Fransız, Alman, İngiliz, Polonya, Venedik ve diğerleri)Haçlı ordusunun Niğbolu kalesini kuşatması üzerine, Yıldırım Bayezid İstanbul kuşatmasını kaldırarak, Niğbolu önlerinde Haçlı ordusunu yendi.
Sonuç:
·     Bu zaferden sonra Bulgaristan tamamen Türk topraklarına katıldı.
·     Bu zafer Anadolu Türk Birliğinin sağlanmasında da etkili oldu.
·     Mısır'daki halife Yıldırım'a "Rum Diyarının Sultanı" unvanını verdi.
 
2)       Anadolu'da Türk Birliğinin Sağlanması:
YILDIRIM BAYEZID Anadolu birliğini sağlamak için iki sefer düzenledi. Bu seferler sonucunda:
§ Batı Anadolu'daki beyliklerden Germiyan, Aydın, Saruhan, Menteşe ve Hamitoğullarına son verildi.
§ Candaroğullarına son verildi.
§ Kadı Burhanettin Beyliği (Eretna devleti) ile yapılan KIRKDİLİM savaşında Osmanlı kuvvetleri yenildi. Şehzade Ertuğrul şehit oldu. Kadı Burhaneddin'in Akkoyunlu Devletiyle yaptığı savaşta ölmesi üzerine bu beyliğin toprakları da Osmanlılara katıldı.
§ 1401 yılında Karamanoğullarına son verildi.
§ Dulkadiroğulları Beyliği Osmanlılara bağlandı.
 
3)       İstanbul Kuşatmaları:
Yıldırım Bayezıd 1391–1400 yılları arasında İstanbul'u 4 kez kuşatmış, bu kuşatmalar sırasında Bizans'a Karadeniz’den gelecek yardımı engellemek için boğazın Anadolu yakasına Anadolu Hisarını(Güzelce hisar) yaptırdı.(1397)
İlk İstanbul Kuşatması - 1391
Sebep: Yıldırım Bayezid, Bizans imparatoru Manuel’den İstanbul’da bir Türk mahallesi kurulmasını, bir cami yapılmasını ve Osmanlılara ödenen verginin arttırılmasını istedi, imparator bu istekleri kabul etmeyince İstanbul’u kuşattı.
Sonuç: İmparator Yıldırım Bayezid’in isteklerini kabul edince kuşatma kaldırıldı.
Önemi: Osmanlıların ilk İstanbul kuşatmasıdır
 
Bu kuşatmaların başarısız olma sebepleri:
§ Karamanoğullarının problem çıkarması
§ Haçlı Saldırıları (Niğbolu)
§ Timur tehlikesi
Osmanlı-Bizans Antlaşması:
 Yıldırım Timur tehlikesinin belirmesi üzerine Bizans ile anlaşma imzalayarak 4. kuşatmayı kaldırdı. Bu antlaşmaya göre:
·    İstanbul'da Türk Mahallesi kurulacak ve bir cami yapılacak.
·    Türkler ticaret amacıyla serbestçe İstanbul'a girebilecek.
·    İstanbul'da Türklerin davalarına bakmak için kadı bulunacak.
·    Bizans Osmanlı Devletine vergi verecek.
 
 
4)       Ankara Savaşı (1402):
    15. yüzyıl başlarında Osmanlılar doğuda Memluk ve Timur Devletiyle komşu olmuşlardı. Timur Çağatay Hanlığına son vererek büyük bir devlet kurmuş, Altınorda devletinin parçalanmasına yol açmış, İran, Irak ve kuzey Hindistan'ı topraklarına katıp, 1400 yılından itibaren Osmanlı topraklarına saldırmaya başlamıştı.
Sebepleri:
a.   Yıldırım tarafından toprakları alınan Anadolu Beylerinin Timur'a sığınarak, onu kışkırtmaları.
b.   Timur tarafından toprakları alınan Irak hükümdarı Celayiroğlu Ahmet ve Karakoyunlu hükümdarı Kara Yülük Osman'ın Yıldırım'a sığınmaları
c.    Timur'un Çin'e yapacağı sefer öncesinde arkasında güçlü bir devlet bırakmak istemeyişi.
d.   Timur'un Osmanlı'dan kabul edilemez istekleri.
 NOT: Timur Yıldırım Bayezıt'dan Anadolu Beylerinin topraklarını iade etmesini, Celayiroğlu Ahmet ve Kara Yülük Osman'ın kendisine teslim   edilmesini, Osmanlı Devletinin kendisine bağlılığını bildirmesini istemişti.
Savaş: İki ordu arasında savaş, Ankara'da Çubuk ovasında yapıldı. KARATATARLAR'ın ve Anadolu beylikleri askerlerinin saf değiştirmesi Osmanlı ordusunun savaşı kaybetmesine ve Yıldırım Beyazıt’ın esir düşmesine neden oldu.
Sonuçları:
a.   İlk ve son kez bir Osmanlı padişahı savaşta esir düştü.
b.   Osmanlı Devleti 11 yıl sürecek Fetret devrine girdi.
c.    Anadolu Türk birliği yeniden bozuldu, beylikler yeniden kuruldu. (Karesi ve Kadı Burhaneddin beylikleri hariç)
d.   Balkanlar'da Osmanlı ilerleyişi bir süre durdu, hatta bazı topraklar kaybedildi.
e.    Bizans'ın alınması 50 yıl gecikti.
 
FETRET DEVRİ (1402-1413)
 
    Timur'un asıl amacı kendisine rakip olabilecek büyük bir Osmanlı Devleti'nin oluşmasını engellemekti. Bu nedenle savaşı kazandıktan sonra Anadolu Beylerinin topraklarını geri vererek, Anadolu Türk birliğini parçaladı. Osmanlı ülkesini Yıldırım'ın oğullarına bıraktı.
Timur'un Anadolu'dan çekilmesinden sonra Yıldırım Bayezid’in 4 oğlu arasında başlayan ve 11 yıl süren taht kavgası dönemine Osmanlı Tarihinde FETRET DEVRİ denir. Fetret Döneminde Yıldırım Bayezid’in oğulları Musa, Süleyman, İsa ve Mehmet Çelebiler iktidar mücadelesine giriştiler. Bu mücadeleyi l. Mehmet kazanmıştır.
Not: Bu dönemde Şehzade Musa tarafından İstanbul kuşatılmıştır.
 
Not: Fetret döneminde Rumeli'de Osmanlı yönetimine karşı önemli bir ayaklanma olmamıştır. Aynı zamanda Osmanlı Devleti bu dönemde ciddi bir toprak kaybına uğramamıştır. Bunun sebepleri:

§ Balkanlardaki adaletli ve hoşgörülü yönetim.
§ Uç beylerinin başarılı çalışmaları.
§ Avrupa'daki Yüzyıl Savaşları.
§ Niğbolu savaşının etkisi

 
I.MEHMET (ÇELEBİ MEHMET) DÖNEMİ

                                                 1413-1421
Kardeşleri Süleyman, İsa ve Musa Çelebiyle giriştiği taht kavgasından başarıyla çıktı. Devleti kardeşleriyle paylaşma fikrine katılmadı. Böylece Osmanlı Devletini parçalanma ve yıkılmaktan kurtardı. Bu nedenle Çelebi Mehmet devletin 2. KURUCUSU sayılır.    
 
ÇELEBİ MEHMET DEVRİ ÖNEMLİ OLAYLARI:
Eflak Osmanlılara yeniden bağlandı.
Venediklilerle İLK DENİZ SAVAŞI yapıldı.(1416) (Ancak bu savaşı Venedikliler kazandı.)
Anadolu Türk birliğini yeniden sağlamaya çalıştı. ( Aydın ve Saruhan beyliklerini ortadan kaldırdı. Candar ve Menteşe beylikleri Osmanlılara bağlandı. Karamanoğullarıyla savaştı.)
Şeyh Bedreddin ve Mustafa Çelebi isyanlarını bastırdı.
 
Şeyh Bedreddin İsyanı(1418-1420)
        Osmanlı devletinde kazaskerliğe kadar yükselmiş olan Şeyh Bedreddin mülkiyetin ortak olduğu şeklinde fikirlerle ve İslam'a aykırı düşüncelerle etrafına çok sayıda mürit topladı. Fetret döneminin oluşturduğu siyasi ve ekonomik bozukluklardan yararlanarak ayaklandı, sonunda yakalanarak idam edildi.
 NOT: Şeyh Bedreddin İsyanı devletin gücünü sarsan, Anadolu Selçuklu Devleti döneminde meydana gelen BABA İSHAK isyanına benzer.    
Önemi: Osmanlı Devleti’ndeki ilk dini ve sosyal nitelikli isyandır            
Mustafa Çelebi İsyanı (Düzmece Mustafa)
       Timur Ankara savaşından sonra Yıldırım Beyazıt’ın oğlu şehzade Mustafa Çelebiyi rehin alarak yanında Semerkant'a götürmüştü. Timur'un ölümüyle serbest kalarak Anadolu'ya gelen Mustafa'nın gerçek Mustafa olup olmadığı bilinmediğinden "Düzmece Mustafa" da denilmiştir. Mustafa Çelebi, kardeşi Mehmet Çelebi'ye karşı taht kavgasına girmiş, ancak yenilerek Bizans'a sığınmıştır.
     Çelebi Mehmet Mustafa'nın gözaltında tutularak kontrol edilmesi için Bizans'la anlaşmıştır.
Anadoluda Gelişmeler:
                Saruhanoğulları beyliğine kesin olarak son verilmiştir (1416).
Not: Ankara savaşından sonra Osmanlı Devletine katılan ilk beylik Saruhanoğulları'dır. Saruhanoğulları'nın, Osmanlı Devleti'ne katılmasıyla Anadolu'da Türk siyasi birliğini sağlama faaliyetleri yeniden başlandı.
 
II. MURAT DÖNEMİ
(1421–1451)
 
II. Murat önce Bizans tarafından serbest bırakılan amcası Çelebi Mustafa( Düzmece Mustafa) isyanını bastırarak, Mustafa'yı ortadan kaldırdı. Sonra Mustafa'yı serbest bırakarak destekleyen Bizans'ı kuşattı. Ancak bu defa da Bizans ve Karamanoğullarının kışkırtması sonucu ayaklanan Kardeşi Şehzade Mustafa ile uğraşmak zorunda kaldı.    
 
BALKANLAR'DAKİ ÖNEMLİ OLAYLAR:
 
1)             Edirne-Segedin Antlaşması(1444):
   Sebep: Macar, Sırp, Bosna ve Eflak kuvvetlerinin oluşturduğu Haçlı ittifakına karşı Osmanlı kuvvetleri başarısız olunca, bu antlaşma imzalanmıştır. Osmanlıların bu antlaşmayı imzalamak zorunda kalışlarının bir nedeni de Karamanoğullarının problem çıkarmasıdır.
   Taraflar: Osmanlı- Macar+Sırp 
 
   Edirne-Segedin Antlaşması’na göre:

a)        İki taraf 10 yıl savaşmayacak,
b)       Tuna Nehri iki taraf arasında sınır olacaktı.
c)        Bulgaristan’daki Osmanlı egemenliği tanınacak
d)       Eflak beyliği Macar egemenliğinde kalacak

 
Önemi:0smanlı Devleti'nin Haçlılar ile yaptığı ilk antlaşmadır.
Sonuçları:
üBu antlaşma, Balkanlarda Osmanlı üstünlüğünü sarsmıştır.
üBu antlaşmadan sonra tahta II. Murat’ın 12 yaşındaki oğlu II. Mehmet geçmiştir. Bu durumdan faydalanmak isteyen haçlılar bu antlaşmayı bozarak Osmanlı Devleti'ne saldırmışlardır.
 
2)             Varna Savaşı (1444):
Sebep: II. Mehmet'in küçük yaşta tahta geçmesini fırsat bilen Haçlıların Edirne-Segedin Antlaşmasını bozmaları.
Sonuç: II. Murat tekrar tahta geçerek Haçlı ordusunu Varna'da yendi.
             Hıristiyanların Osmanlıları Avrupa’dan atma ümitleri sona erdi.
 
3)             II. Kosova Savaşı (1448):              
Taraflar: Osmanlı X Haçlılar ( Macar, Erdel, Eflak, Alman)
Sebep: Haçlılar Varna yenilgisinin izlerini silmek istediler. 2- Türk düşmanı Hunyadi Yanoş’un Macar kralı olup Haçlıların yardımı ile Osmanlılara saldırmak istemesi.
       Önemi:
a)        Balkanlardaki Osmanlı egemenliği kesinlik kazandı.
b)       Hıristiyan Avrupa Türklere karşı bir daha Haçlı seferine girişemeyerek, savunmaya çekildi. (1683 tarihine kadar)
 
4) Anadoluda Gelişmeler:
 
Ø    Aydın, Hamit, Menteşe ve Germiyan Beyliklerine kesin olarak son verilmiştir.
 
 
 

 
  TOPLAM 12066 ziyaretçi

 

 

 



 

 



PROJE ÖDEVLERİ İÇİN GERİ SAYIM BAŞLADI..
SON TESLİM TARİHİ 08.04.2010
KALAN SÜRE


ramazan-yildirim.tr.gg
 
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol